Kum 10 hnu Chennai: ‘ka saduhthah cu a tling ko nain…?’

Kum 10 hnu Chennai: ‘ka saduhthah cu a tling ko nain…?’
——————
Bachelor of Science (BSc) ka rak kainak Loyola College le Chennai khua cu kum hra hnu ah ka va phan than. Riahnak kan ngei lo caan ah ka hawile cheukhat he kan rak riah tawnnak tlanglawng station zong ka va phan — zu, fikfa le mifir tampi lak zong ah kan rak i hngilh khawh ko kha ka mithlam ah a cuang than.

‘BSc ka dih in IELTS ka phi lai i England ah master ka peh lai, ka dih in sipuazi ka tuah lai i phaisa cuzat ka kawl te lai’ timi hi college ka kai lio ka saduhthah a rak si. Ka sining dihlak i pek in ka rak i zuam ve, Pathian zong nih aka dawt i kum 10 chung ah ka rak tinhmi leng in a thlawchuah aka coter.

Chennai ka rak um lio cu ‘mah ka saduhthah a tlin taktak khawh ahcun lunglawmh hnangam nak tling ka ngei te lai, ka duh a tling te lai’ tiah ka rak ruah. Atu cu kha lio ka saduhthah kha a tling cang ti khawh a si, nain ka rak i ruah chanmi lunglawmh hnangam nak tling a um hlei maw timi biahalnak tampi ka tuah than. Vawlei cu zeitluk i zuam zong ah duh a tling kho lo timi fiang ngai in ka vun pemh.

Duh a tling lomi vawlei a si caah a piangthar mi zong an duh a tling thlu kho ve hlei lo, chawva loin khuasak khawh a si ve lo tikah minung sinak in harnak an ton caan a tampi ve ko. Zeibantuk minung ca hmanh ah duh a tling timi a um kho lo.

Bill Gates zong a nupi he an i then ko, Steve Jobs zong cancer in a thi ko. Billion in phaisa an ngei zong ah an duh a tling, lunglawmh hnangamnak tling an ngei timi a um kho lo, anmah le sining cio ah an lungnuam lonak le midang sining an hngar nak a um ve lengmang ko lai— a tling lomi vawlei ah kan um caah a si.

Tinhmi saduhthah ngeih, cucu phak khawhnak hnga i zuam cu a tha tuk. Nain, kan saduhthah a tlin zong ah kan duh a tling thlu kho hlei lai lo timi kan i fian ding a biapi tuk. Kan saduhthah lawng dawi in kan nunthluan caah a biapi vemi a dangdang kan tlolh dih sual maw timi i check lengmang a herh ngai. Kan saduhthah tlinh nak ding caah kan takpum zong hi a celh lo tiang in kan hrem sual maw timi zong tuak ngai a hau.

Nuamh caan a phak ah ai nuam kho i tuan caan a phak ah a tuan khomi, vah caan a phak ah a vak i chawva kawl caan ah a kawl khomi, ih caan a phak ah a it i thawh caan a phak ah a tho khomi, chawva zong a kawl kho i hman caan a phak ah a hmang khomi — hmailei kong ah lungrethei tuk in khuasak a hmang lomi — hna khi nuncaan man ngei bik in an hmang kho, an rum bik tiah kei nih cun ka ruah hna.

Kei zong kum hra chung ka saduhthah ka rak dawi nak ah ka tlolhmi tampi a um ve. Khirh ka duhmi tampi a um ko, nain khirh khawh an si ti lo. Kan tinhmi tampi kan tlinh ko zong ah zeitik hmanh ah kan duh a tling thlu kho lai lo timi te hi tuan deuh ah rak pemh cang ninglaw tihi ka ruat ngaimi a si. Atu belte cu ka pemh cang.